Kolejną piękna miejscowość gminy Mielec to Goleszów. Zapraszamy do zapoznania się z jej ciekawą historią.

 

 

GOLESZÓW

Miejscowość w południowej części gminy, w pobliżu drogi powiatowej 1 152R (Borowa-Przecław). Zajmuje powierzchnię 701 ha. Według stanu z 31 XII 2018 r. liczyła 411 mieszkańców. Większość dorosłych zajmuje się rolnictwem i usługami, ale też niemała grupa dojeżdża do pracy w pobliskim Mielcu. Ilość gospodarstw rolnych - 180 (stan na 31 XII 2019 r.), a ilość podmiotów gospodarczych - 9 (wg CEIDG, stan na 9 VI 2020 r.). Wyróżniającymi się obiektami są: Dom Strażaka i stadion sportowy, na którym szkolenie piłkarskie dzieci i dorosłych prowadzi LKS Madras Goleszów.

Teren obecnej miejscowości Goleszów sprzyjał osadnictwu w dawnych czasach, bowiem badania archeologiczne potwierdziły istnienie osad w epoce żelaza i wczesnym średniowieczu. Pierwsze wzmianki o Goleszowie znaleziono w dokumentach z 1419 r., 1448 r. i 1471 r., kiedy to kasztelan wiślicki Jan Feliks Tarnowski (właściciel Rzochowa i okolic) sprzedał Stanisławowi Ligęzie m.in. Goleszów. Skąd ta nazwa, która występuje też na Śląsku i Ukrainie? Być może od zasadźcy Golesza lub od odkrytego, gołego terenu?

W XVI w. właścicielami wsi zostali ponownie Tarnowscy, a po bezpotomnej śmierci Stanisława i jego żony Zofii z Mieleckich – Hieronim Mielecki. Po nim klucz rzochowski z m.in. Goleszowem dziedziczyła córka Anna, która sprzedała go Stanisławowi Lubomirskiemu. Odtąd właścicielami byli Lubomirscy oraz Sanguszkowie, Lasoccy, Stadniccy, Reyowie i Boguszowie. Prawdopodobnie od XVII w. funkcjonował folwark. W latach 1734-1755 majątkiem zarządzali Drużbaccy, a po nich Wiesiołowscy. W ostatnim ćwierćwieczu XVIII w. do Goleszowa zostali skierowani osadnicy austriaccy i przeznaczono dlań północną część wsi, tzw. Podfolwarcznię. 18 II 1846 r. właściciel Goleszowa Michał Wiesiołowski, chcąc zachęcić mężczyzn do udziału w planowanym powstaniu, ogłosił zniesienie pańszczyzny. Po klęsce powstania folwark Wiesiołowskiego został zlicytowany i rozparcelowany.

Pod koniec XIX w., za sprawą dyrektora Krajowego Biura Melioracyjnego dr. inż. Andrzeja Kędziora (związanego rodzinnie z Goleszowem), wykonano szereg prac melioracyjnych, w tym kanał osuszający tereny Podleszan, Książnic i Goleszowa. W 1904 r. założono Ochotniczą Straż Pożarną. W czasie I wojny

światowej wieś poniosła duże straty ludzkie i materialne, szczególnie 23 IX 1914 r. w czasie I inwazji  rosyjskiej. W pierwszych latach niepodległej Polski było bardzo trudno. Później jednak, po usunięciu szkód wojennych, goleszowianie wykazywali dużą aktywność polityczną i społeczną. Powstały koła Polskiego Stronnictwa Ludowego „Piast” i Związku Młodzieży Wiejskiej. Odrodziła się OSP i była bardzo pomocna w czasie wielkiej powodzi w 1934 r. II wojna światowa i okupacja hitlerowska przyniosły nie tylko ofiary i zniszczenia spowodowane działaniami wojennymi, ale także tragedie związane z różnymi narodowościami mieszkańców Goleszowa (Polacy, koloniści austriaccy i niemieccy, Żydzi). Koloniści Oskar i Edward Jeckowie okazali się aktywistami hitlerowskiej Ortsgruppe JDP, a Oskar wyróżniał się niezwykłym okrucieństwem w stosunku do Żydów. Polacy nie pozostawali obojętni wobec agresji okupantów. Spośród goleszowian działających w konspiracji (ZWZ-AK, BCh) szczególną rolę odegrał kapitan WP Władysław Kwarciany (ps. Świerszcz”, „Mały”, „Siwy”) – dowódca placówki AK Mielec, uczestnik udanej akcji na niemieckie więzienie w Mielcu i dowódca akcji zdobycia niemieckiej wyrzutni V-1 i V-2 w Bliznie. Wielką odwagą wykazali się też nauczyciele Adolf i Jadwiga Stachurowie, którzy prowadzili tajne nauczanie.

Po II wojnie światowej Goleszów należał do gminy Mielec (wieś), od 1954 r. do 1960 r. do gromady w Bożej Woli, a od 1960 r. do 1972 r. do gromady Podleszany. Ponieważ szkoła w Książnicach była zniszczona, zajęcia szkolne w latach 1945-1952 odbywały się w poniemieckich domach w Bożej Woli.

Od lat 50. coraz więcej goleszowian dojeżdżało do pracy w Mielcu. W 1979 r. założono Ludowy Klub Sportowy Madras. Jego piłkarska drużyna przez wiele lat grała w ligach regionalnych, nawet w okręgowej. Rozwinęła działalność OSP, m.in. w 1980 r. oddano do użytku Dom Strażaka. W czasie wielkich powodzi w 1997 r. i 2010 r. goleszowscy strażacy uczestniczyli w akcjach ratowniczych. Wielkim wydarzeniem były obchody 100-lecia OSP, które zorganizowano 18 VII 2004 r. W 1993 r. zbudowano sieć gazową, kilka lat później sieć wodociągową, a w pierwszych latach XXI w. sieć kanalizacyjną. Wyremontowano i zmodernizowano obiekt komunalny oraz wykonano oświetlenie uliczne.

 

Tekst pochodzi z książki „Gmina Mielec”, którą można wypożyczać w gminnych bibliotekach oraz bezpłatnie odebrać w Urzędzie Gminy Mielec. Ilość egzemplarzy jest ograniczona. Publikacja w wersji PDF jest również do pobrania na stronie Urzędu Gminy Mielec.

Galeria zdjęć:

• 
• 
•