To nazwa grupy minerałów naturalnie występujących w środowisku, posiadających specyficzną , włóknista budowę. Ich włókna należą do najcieńszych spośród wszystkich minerałów występujących na ziemi. Cechą charakterystyczną, pozwalającą odróżnić azbest od innych minerałów jest struktura włókien – są one długie i bardzo cienkie. Stosunek długości do średnicy wynosi najczęściej powyżej 100:1. Większość włókien azbestowych jest respirabilna, co oznacza, że ich długość wynosi 5µm, a średnica jest mniejsza niż 3µm. Włókna azbestowe bardzo łatwo dostają się do układu oddechowego, gdzie pozostają już aż do śmierci. Wszystkie odmiany azbestu posiadają potwierdzone działanie kancerogenne i stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia i życia ludzkiego.
Azbest znalazł zastosowanie w ponad 3000 technologii (min. budownictwo, energetyka, transport). Wyróżnia się kilka głównych grup produktów zawierających azbest:
To, co stało się przyczyną masowego wykorzystania azbestu na świecie, stało się również przyczyną największego zagrożenia dla zdrowia i życia z jego strony. Właściwości chemiczne (odporność chemiczna) oraz fizyczne (budowa włókien) powodują, że organizm pracownika, a także „zwykłego” mieszkańca często nie jest w stanie poradzić sobie z zagrożeniem. Ogólnie o wystąpieniu choroby decyduje wiele czynników, pośród których wymienić należy:
Każdy z tych czynników ma swój „udział” w powstaniu i rozwoju choroby. Pyły azbestu są przyczyną schorzeń takich jak: pylice płuc (pylica azbestowa) i nowotwory złośliwe powstałe w następstwie działania czynników występujących w środowisku pracy, uznanych za rakotwórcze (rak płuca, rak oskrzeli, międzybłoniak opłucnej albo otrzewnej, rak krtani). Choroba taka w organizmie osoby mającej kontakt z azbestem może rozwijać się nawet kilkadziesiąt lat.
Od 1997 roku w Polsce obowiązuje zakaz produkcji wyrobów zawierających azbest, obrotu azbestem i wyrobami, które go zawierają oraz sprowadzania azbestu i wyrobów, które go zawierają. Rozporządzenie ministra gospodarki, pracy i polityki społecznej z 23 października 2003 roku (Dz.U. 2003, nr 192, poz. 1876) mówi, że wszelkie wyroby, które zawierają azbest muszą zniknąć do 31 grudnia 2032 roku. Jednocześnie samowolne usunięcie azbestu z posesji i wyrzucenie bądź zagospodarowanie go w nielegalnym miejscu grozi kara grzywny.
Zwracamy się z prośbą do wszystkich właścicieli posiadających wszelkie odpady z zawartością azbestu o jak najszybsze złożenie wniosku w Urzędzie Gminy Mielec ul. Głowackiego 5, 39 - 300 Mielec. Umożliwi to w sposób legalny i całkowicie bezpłatny dla mieszkańca utylizacje tego niebezpiecznego materiału.
Tekst został opracowany przez Urząd Gminy Mielec w ramach konkursu Azbest 2021! Organizowanego przez Ministerstwo Rozwoju, Pracy i Technologii